Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
corróg
corrthónach
corruair
corruimhir
córtasach
cortha
cos
cosaint
cosamar
cosán
cosantach
cosantóir
cosaráil
cosc
coscairt
coscán
coscrach
coslia
cosmaidí
cosmhuintir
cosnochta
cósta
Seans gur foirm é cosa de:
cos »
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
ball troscáin a bhfuil clár leathan air agus cosa faoi, a úsáidtear le haghaidh béilí nó oibre nó imeartha; bia boird; taobh, imeall (bord na farraige); taobh báid nó loinge (teacht le bord, thar bord); clár loinge, deic (dul ar bord)
ball éadaigh ón gcoim síos a bhfuil dhá osán air leis na cosa a chlúdach, treabhsar, triús
casta, lúbtha, cromtha, gan a bheith díreach (cosa cama, chomh cam le tuar ceatha); mícheart (chomh ceart is atá sé cam)
gan a bheith leathan nó ramhar (cosa caola); cúng (cosán caol); tanaí, géar (guth caol, fead chaol); lag, uisciúil (anraith caol)
éan beathaithe agus cosa gearra air a choinnítear uaireanta mar pheata nó chun rásaíochta, colmán
éan cladaigh a bhfuil gob fada caol air agus cosa fada, cuirliún
dul suas rud, go minic, leis na lámha agus leis na cosa (dreapadh aille, dréimire)
ainmhí a bhfuil cosa fada agus adharca móra craobhacha air (ar an gceann fireann de ghnáth)
at pianmhar tochasach a thagann ar na lámha nó ar na cosa le fuacht
ainmhí sléibhe nó machaire cosúil le coinín mór agus cluasa fada agus cosa fada deiridh air
éan uisce agus gob agus cosa fada agus dath bándearg air
(leathchois in abairtí) ceann de na cosa
sé horlaí; ceann de na cosa
péist fhada chaol gan cosa agus gainne uirthi (nimhiúil uaireanta)
brú faoi na cosa, satailt (ar)
(fadó) fráma adhmaid agus poill ann don cheann agus do na cosa chun lucht oilc, etc. a chéasadh go poiblí; céasadh, peannaid
géaga, cosa
cur sna cosa ar luas; (le huisce) imeacht go faíoch; síneadh (rinn ag rith amach san fharraige); scaoileadh (rith an tsnaidhm); ídiú, caitheamh (tá a théarma rite); cur ag rás (capall a rith); cur ar siúl, reáchtáil (gnó, rince, a rith); achtaí, reachtú (rún a rith); déanamh (poitín a rith); críochnú (tá sé rite ina dhochtúir); imeacht gann ar fad i (rite as bia, as airgead); gabháil le, baint le (tá an tréith sin ag rith leis); éirí le (má ritheann liom); ráchairt, éileamh (rith ar earraí); taom (rith tinnis, rití fuachta); scaoilteacht, buinneach (chuir an bia úd rith air); scoth (an chéad rith den phlúr)
planda a mbíonn cosa fada dearga air a úsáidtear chun cócaireachta, biabhóg
cúisín nó stól bog gan cosa
ainmhí Afracach a bhfuil muineál agus cosa tosaigh an-fhada air
gluaiseacht go réidh ar na cosa gan a bheith ag rith; an ghluaiseacht féin (siúl fada); taisteal (ag siúl na tíre; ar mo shiúlta; lucht siúil); satailt (ná siúil orm); luas (bhí siúl fúthu)
sciorradh; na cosa a imeacht uait; éalú (tá an t-am ag sleamhnú)
ciúnú, lagú anuas (nuair a shocraigh an stoirm); suaimhniú (ag socrú chun suain); luí, lonnú (shocraigh sé síos anseo; lig don bhia socrú ar do ghoile); deasú, a dhéanamh socair (socraigh cosa an bhoird); réiteach, cinneadh (teacht ar shocrú; lá a shocrú); críochnú (shocraigh an buille sin é); deisiú; plean, seift (socruithe sochraide)
rith beag ar do shuaimhneas; (le hainmhí) rith gan dul sna cosa in airde
glasra a bhfuil cosa fada ramhra air (a choinnítear ó sholas na gréine chun go mbeidís geal in ionad a bheith glas mar is dual dóibh)
uiríseal, géilliúil, toilteanach; solúbtha, aclaí (tá sé umhal sna cosa)
