Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
mainís
mainistir
máinlia
máinneáil
mainséar
maintín
maíomh
mairbhe
mairbhiteach
maireachtáil
máireoigín
mairg
mairgneach
mairnéalach
máirseáil
mairteoil
mairtíneach
mairtíreach
maise
maisitheoir
maisiú
maisiúil
Seans gur foirm é mair de:
ar »
TORTHAÍ GAOLMHARA
SAN FHOCLÓIR BEAG
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
ainmhí (ar nós frog nó rón) a dtig leis maireachtáil ar uisce agus ar talamh
an spiorad nó an chuid inmheánach den duine a chreidtear a mhaireann tar éis a bháis; beatha (thit an t-anam as); brí, fuinneamh (cuir anam ionat féin)
nach bhfuil mór (teach beag); nach bhfuil fásta suas (páistí beaga); nach bhfuil chomh mór (an ceann beag); nach bhfuil fada (tamall beag); nach bhfuil ard (torann beag); nach bhfuil iomlán nó nach maireann i bhfad (faoiseamh beag); nach bhfuil mórthairbheach (pinginí beaga a shaothrú); nach bhfuil i bhfad uainn (ar ball beag); nach bhfuil iomadúil (scata beag); atá sóisearach (Brian beag); ar díol ceana é (a mháthair bheag); ar díol trua nó tarcaisne é (duine beag dearóil)
maireachtáil (an Té a bhí agus atá agus a bheas go brách); focal a úsáidtear chun cáilíocht, bail nó staid a lua le duine nó rud (bhí aimsir bhreá ann; tá sé go maith; dá mbeadh am agam; conas tá sé?; ní bhíodh sé ag obair; beidh sé ag súil leat; ní raibh sé ach bliain d'aois)
bláthphlanda a mhaireann aon séasúr amháin
a mhaireann, a sheasann, nach n-athraíonn choíche
éan creiche mór a mhaireann sa chuid is mó de ar chonablaigh ainmhithe
cineál bosca speisialta a maireann beacha ann; cón
cur fút, maireachtáil (áit chónaithe, scoil chónaithe); suan, suaimhneas (na páistí a chur faoi chónaí); stad, stopadh (ní dhearna sé stad ná cónaí)
staidéar ar na bealaí ina bhfásann agus a maireann ainmhithe agus plandaí
éan beag dathannach a mhaireann ar iasc cois locha nó srutháin
ainmhí (ar nós frog nó crogall) a dtig leis maireachtáil in uisce agus ar talamh
in ann maireachtáil amhlaidh
ainmhí Afracach an-mhór agus craiceann ramhar air, a mhaireann in uisce nó láimh le huisce
éan mór a chuaigh ar díothú cúpla céad bliain ó shin (Ar Oileán Mhuiris san Aigéan Indiach a mhair sé)
feithid bheag gan sciatháin a léimeann agus a mhaireann ar dhaoine agus ar ainmhithe
ainmhí beag fiáin agus corp fada tanaí aige a mhaireann ar éin agus ar ainmhithe beaga fiáine eile
a mhaireann i bhfad; sochma, réidh, socair
staidéar ar conas a fhásann agus a mhaireann ainmhithe agus plandaí
ainmhí beag gan eireaball a mhaireann gach re seal ar talamh agus in uisce
gan a bheith fada nó ard, gearr; gann (gairid in airgead, i mbia); gar (gaol gairid); gan mórán achair (is gairid uainn é, is gairid a mhair sé); cóngarach (bheith gairid d'áit)
nach maireann i bhfad, duthain, neamhbhuan
farasbarr, fuílleach (iarsma den bhia); taise (iarsmaí an tseansaoil); sliocht a mhaireann (beidh sé gan iarsma ina dhiaidh); (droch)thásc, toradh (buille a d'fhág iarsma air); bronntanas Lae Caille (lá na n-iarsmaí)
ainmhí veirteabrach a mhaireann in uisce agus a análaíonn trína gheolbhach; breac éisc; cnuasach éisc; an bia ar chorp an éisc
samhailteach, nach maireann ach san aigne amháin
ainmhí mór fiáin buídhonn de chineál an chait, a mhaireann ar fheoil
ainmhí cosúil le heasóg mhór a mhaireann cois uisce
bheith ann, bheith beo, bheith i do bheatha (an mhuintir a mhair an uair sin); leanúint de bheith ann (má mhaireann an aimsir seo); (mar fhocal comhghairdis) (go maire tú do chulaith nua)
maireachtáil; buanseasamh; bia, beatha
éan géim agus gob fada air a mhaireann ar riasca
ápa mór ruadhonn i gcosúlacht an duine a mhaireann in áiteanna sna hIndiacha Thoir
ainmhí nó planda a mhaireann ar cheann eile gan cúiteamh a dhéanamh leis
cineál d'fhia mór beannach a mhaireann i dtíortha fuara ó thuaidh
ainmhí clúmhach farraige a mhaireann ar an talamh freisin
an fad a mhaireann duine nó rud (fad saoil chugat; ar feadh mo shaoil); staid bheatha (an saol seo; an saol atá inniu ann; bhí saol crua acu); cineál beatha (saol na cathrach; saol an mhadra bháin); aoibhneas beatha (is acu atá an saol; is leo an saol); cúrsaí an duine ó lá go lá (aghaidh a thabhairt ar an saol; d'éirigh an saol leo); an chruinne go léir (ó rinneadh an saol); an domhan (sin a bhfuil sa saol agam; ar ór an tsaoil); an uile dhuine (an saol mór; bhí an saol is a mháthair ann)
(le duine) a mhaireann i bhfad
teacht nó tabhairt ar an saol; buanú, maireachtáil i bhfad (go saolaí Dia thú); breith (saolú Chríost)
míol beag bídeach súraic a mhaireann ar fhuil ainmhithe
ainmhí fiáin de chineál an mhadra a mhaireann ar ablach
nach maireann nó nach n-úsáidtear ach ar feadh sealaid áirithe; ceaptha le haghaidh na haon uaire
ceann de chineál feithidí a mhaireann le chéile i gcomhluadair mhóra eagraithe agus iad an-saothrach go deo
bheith ar do chosa nó éirí ar do chosa agus gan a bheith suite ná sínte; stad, stopadh (seas tamall is labhair liom; sheas mo chroí); maireachtáil (má sheasann an aimsir; fad a sheas an t-airgead); cur in aghaidh, cur in éadan, cur suas le (an fód a sheasamh; an fuacht a sheasamh); cosaint (do cheart a sheasamh); íoc as deoch do dhuine; buanfas (tá seasamh san éadach sin); brath (mo sheasamh ort!); stádas (tá seasamh maith aige i measc a dhaoine); tacú le (seasamh le chéile; an fear a sheas liom)
nach maireann ach sa tsamhlaíocht, nach bhfuil i bhfoirm choincréiteach
toirtís mhór go háirithe ceann a mhaireann ar an bhfarraige
an rud a bheireann éan nó feithid agus blaosc thanaí air (Is ann a mhaireann an rud óg go dtí go dtugann an mháthair gor dó)
