Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
muifléad
muiléad
muileann
muileata
muilleoir
muin
muince
muinchille
muine
múineadh
muineál
muinice
muinín
muiníneach
muinisean
muinniú
múinte
muintearas
múinteoir
muintir
muir
muirbheach
muirbhrúcht
muinchille bain4 an chuid de bhall éadaigh a chlúdaíonn an ghéag ón ngualainn anuas
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
clóca scaoilte gan muinchillí; clúdach d'uige thiubh éadaigh (brat urláir, brat staighre); clúdach ar bith (brat sneachta, brat allais)
ball éadaigh gan muinchillí crochta ar na guaillí; bóna cóta nó casóige
éide gan muinchillí a chaitheann sagart le linn an Aifrinn
ball éadaigh scaoilte gan muinchillí, agus é níos faide ná cába
ball éadaigh seachtrach le muinchillí; éide sagairt; brat (cóta péinte, cóta tarra)
éirí nó a dhéanamh níos lú, giortú (muinchillí a chrapadh, do chosa a chrapadh; chrap sé sa níochán); seargadh (craptha le haois, le fuacht)
ceann na muinchille ag an rosta
casadh, teacht ar ais (filleadh abhaile, filleadh ar d'áit féin); cur ar ais (bó a fhilleadh); dúbailt éadaigh, páipéir etc.; trusáil (muinchillí a fhilleadh suas); cur thart (ar)(páipéar a fhilleadh ar rud)
gabháil ruda leis an lámh (beir greim air; rug sé greim muinchille orm); lán béil (cúpla greim feola; bain greim as an arán); cruachás (rug drochghreim air); smacht, ceannas (bíodh greim ar do chiall agat; tá greim daingean acu ar an tír); fostú (i ngreim sa talamh, i ngreim ag an eagla); freanga, ríog thinnis (tháinig greim i mo chliathán; greim an bháis); lúb fuála (greim snáthaide a chur i rud)
ball éadaigh faoi mhuinchillí a chaitheann fir faoina gcóta; ball cosúil le léine scaoilte a chaitheann sagart ag léamh Aifrinn
ball gan muinchillí a chaitear chun tosaigh ar an gcorp chun fliuchán nó salachar a choinneáil ón éadach
sórt róba gan mhuinchillí a chaitheann baill d'oird chrábhaidh mar chuid dá n-aibíd; dhá chearnóg bheaga d'éadach olla a chaitear ar sreang thart ar an muineál sa tslí go mbíonn ceann acu ar ucht duine is an ceann eile idir na slinneáin, in ómós don Mhaighdean Mhuire, etc.
tacú dín; (le héan) fáscadh suas le briogúin le haghaidh cócaireachta; (le muinchillí etc.) filleadh suas
