DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
díol, tuillteanas (is maith an airí air é); duine ar fiú nó ar cóir rud a dhéanamh dó
is mó is díol grá nó ceana
duine a fhásann nó a dhíolann bláthanna
an difear idir an méid a chosain rud agus praghas a dhíolta; sochar, buntáiste (brabach a fháil, a bhreith, ar dhuine)
fear gnó a dhéanann díol agus ceannach do dhaoine eile
duine a mharaíonn ainmhithe le haghaidh bia; duine a ghearrann is a dhíolann feoil
saoirse chun rud a dhéanamh (cead cainte, cead do chinn); ceadúnas (cead tobac, biotáille, a dhíol); pas (cead taistil)
rud a fháil ar airgead; díol go daor as rud (ciall cheannaigh)
duine a dhéanann díol is ceannach, déileálaí, mangaire
díol earraí go poiblí ar an bpraghas is airde a thairgtear orthu
ceannach ruda amach trína thógáil ar cíos agus díol as ina shuimeanna beaga i bhfad aimsire
ceart dlí atá ag duine amháin cóipeanna de shaothar bunúsach a fhoilsiú, a chlóbhualadh nó a dhíol
duine a dhéanann nó a dhíolann sceana etc.
gnó a dhéanamh (le duine); díol is ceannach rudaí; duine nó rud a láimhseáil
díol, díol earraí ar phraghas laghdaithe
duine a dhíolann, reacaire
cumadóir duanta, amhránaí; díolaim dánta
bainistíocht cúrsaí airgid; staidéar ar tháirgeacht agus ar dhíol earraí agus ar reáchtáil an gheilleagair
duine a dhéanann gnó (díol nó ceannach) thar ceann duine eile; ceann de dhá uimhir nó breis a mbíonn toradh áirithe orthu nuair a mhéadaítear faoina chéile iad (Is fachtóirí de 8 na huimhreacha 2 agus 4)
díol tairbhe nó luacha (is fiú £100 é; ní fiú dada é; níorbh fhiú é a rá); a oiread is (níl fiú na mbróg air; go fiú na pingine; gan fiú beannú dúinn); (mar dob ) (níl sé leathlán fiú; fiú amháin dá mbeinn ann)
bolscaireacht phoiblí ar earraí nó ar sheirbhísí atá le díol ag an bhfógróir
is díol méine, le santú; tarraingteach
airgead a thabhairt ar earraí nó ar sheirbhísí (siopadóir, dochtúir, a íoc); díol (airgead a íoc le duine); an t-airgead a íoctar; cúiteamh (in íoc ár bpeacaí); ráta, sraith, gearradh (cíos agus íoc)
is díol grá nó ceana, dil, geanúil, muirneach
díol earraí ina mbeagchodanna
díol earraí ar an mórchóir le siopaí lena ndíol arís ar mionreic leis an bpobal
duine a dhíolann páipéarachas
cáipéis oifigiúil a bheireann do dhuine nó do ghnólacht amháin ceart déanta nó díolta earra atá nua ar an margadh
duine a ghabhann thart lena phaca ag díol earraí
duine a ullmhaíonn drugaí agus cógais agus a dhíolann iad
cumas nó acmhainn feiceála (níl an radharc go maith aige); raon amhairc (fad mo radhairc uaim); féachaint, amharc (ní fhaca mé aon radharc air); an rud a fheictear, feic (radharc mara, tíre; is gránna an radharc é); díol súl, neart (bhí radharc daoine ann); súil(e) (an taobh geal dá radharc); cuid amháin de ghníomh i ndráma
duine a dhéanann nó a dhíolann spéaclaí etc.
caighdeán luais, fáis, íocaíochta etc. (ráta 50 míle san uair; ráta pá, ráta bainc); luach (rud a dhíol faoi ráta)
díol, fógairt earraí le díol; craoladh, fógairt go poiblí (dán a reic); brath, sceitheadh ar (an tIúdás a reic iad); cur amú, caitheamh, diomailt (ag reic a maoine)
rith, reáchtáil (riar cirt, gnóthaí); soláthar (ag riar don chléir); cur thart, roinnt (bia a riar ar dhaoine); díol freastail (tá riar a gcáis acu); cion, cuid (tar le do riar de)
pléisiúr, sult, taitneamh (a thabhairt) (is mór an sásamh é); comhlíonadh (dúil a shásamh); riar, díol freastail (bain do shásamh as); cúiteamh, leorghníomh (sásamh i gcoir); díoltas (bainfidh mé a shásamh sin as)
stríoc, eang (bata scóir); cuntas, reicneáil (an scór a dhíol; cárta scóir); (le talamh) ligthe ar chíos bliana; báire nó pointe
mír a thagraíonn d'ainmfhocal firinscneach agus a úsáidtear mar ainmní i ndiaidh an bhriathair (dhíol sé a theach; tá sé déanta; bhí sé ag báisteach; tá sé chomh maith againn suí)
áit ar leith d'ainmhí i stábla, i mbóitheach etc.; tábla, both nó seastán mar a dtaispeántar earraí le díol
duine a cheannaíonn agus a dhíolann stoic agus scaireanna do dhaoine eile
iomlán rudaí le chéile, méid (suim airgid; ag dul chun suime); cuntas, luach (rud gan suim; díoladh faoi shuim iad); áireamh (suimeanna a dhéanamh); tamall, uimhir (le suim de bhlianta); éirim, achoimre (suim an scéil); spéis (má tá suim agat inti; más suim leat do bheo)
teach le ceadúnas chun deoch mheisciúil a dhíol
duine a dhíolann tobac agus earraí tobac
díol agus ceannach earraí, déileáil in earraí
mothú comhbhá le daoine ina gcruachás (bhí trua aige dom; níl aon trua ann); cúis bhróin, díol trua (is mór an trua é; mo thrua thú!); feoil dhearg