TORTHAÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
aire1 bain4 cúram (aire a thabhairt do rud); aird (tabhair do d'aire) ► ar aire i do sheasamh cruinn díreach agus do lámha le do thaobh agat mar a bhíonn saighdiúir ► aireach aid1 ► aireachas fir1
aire2 fir4 an ceann polaitiúil atá ar Roinn Stáit, mar shampla, an tAire Oideachais ► aireacht bain3
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
díol, tuillteanas (is maith an airí air é); duine ar fiú nó ar cóir rud a dhéanamh dó
duine a thugann aire d'áit nó do rud
duine nach airí air rud a dhéanamh dó
duine a thugann aire do thréad ainmhithe
bean a thugann aire do na daoine tinne
aird, aire (tá beann aige ar a chlú); spleáchas (níl beann agam ort; tá mé beag beann ort)
i bhfeighil, ag tabhairt aire do
feidhmeannach oifige a thugann aire do cháipéisí, do chuntais etc.; feidhmeannach cúirte nó rialtais áitiúil (cléireach baile); feidhmeannach eaglaise a fhriothálann ar an sagart agus ar chúraimí an tsagairt
aire, freagracht (cúram tí, cúraimí stáit); clann, teaghlach (lánúin gan chúram); dualgas, diúité (ag freastal ar mo chúram féin); gá (níl aon chúram agam de)
malartú ruda ar airgead; íoc, cúiteamh (díol cíosa; i ndíol a bhfuil déanta agat); airí, oidhe (díol trua nó déirce); dóthain, riar (díol beirte de bhia)
bheith aireach, bheith ar do chosaint (in aghaidh ruda); aire, cúram, airdeall
easpa aire nó cúraim; moill, neamart (ní tráth faillí é)
rabhadh, foláireamh; aire (fainic thú féin)
aire, coimhéad (faire na hoíche); breathnú, féachaint; bheith ag súil le rud (ag faire ar bhus); bheith ar tí nó i riocht rud a dhéanamh (ag faire ar thitim); tórramh
aire, faire, cúram (i bhfeighil an tí, an linbh); coimhéad
glaoch amach go hard agus go soiléir (rud a fhógairt ón altóir); dearbhú go poiblí (cogadh a fhógairt); poibliú (earraí a fhógairt); ordú, bagairt (duine a fhógairt as an teach); rabhadh (is maith an aire an fhógairt)
duine nó rud a thugann cosaint; aire, faire (dul ar garda, garda a sheasamh); gotha cosanta (dul ar do gharda); duine nó buíon ar diúité cosanta (garda saighdiúirí, garda síochána); fearas cosanta (garda tine)
duine a thugann aire do chapaill
láimhseáil chúramach; aire, cosaint
eolas, fios (cur in iúl dó é); treo, treoir (bhíomar ar an iúl céanna); aird, aire (d'iúl a bheith ar an obair)
an té is airde céim ar airí rialtais
aire a thugtar do rud in am nó roimh ré, réamh-aire
fanacht siar nó amach ó (ceist a sheachaint; buille a sheachaint); aire a thabhairt (seachain tú féin); cosaint (seachain an leanbh ar an tine)
aird, aire (thug mé suntas dó; cuid suntais é)
ceannaire, rialtóir; príomh-aire (rialtais)
meas, barr (toradh crainn, toradh talún); rud a thagann as rud eile (toradh a broinne; toradh na hoibre; de thoradh na hiarrachta); aird, beann, aire (ná tabhair aon toradh air, níl aon toradh aige orm)