Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
céilí
ceiliúr
ceiliúradh
céillí
ceilp
ceilt
ceilteach
céim
céimí
ceimic
ceimiceán
ceimiceoir
céimíocht
céimiúil
céimniú
céimseata
ceinteagrád
ceinteagrádach
ceinteagram
ceintilítear
ceintiméadar
céir
ceird
céim bain2 coiscéim; ardú (céim suas); ísliú (céim síos); ardú amháin i staighre nó i ndréimire; aonad tomhais (céim teochta, fiche céim celsius, uillinn tríocha céim); seasamh nó stádas saoil (céim chreidiúna, íseal i gcéim); gradam ollscoile (céim B.A.); cruatan (céim chrua)
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
mír chéime (a ghéire atá sé, ar a dhéanaí)
céim nó údarás aba nó ban-aba
an t-oifigeach is airde céim i gcabhlach
céim siar, céim ar gcúl
taidhleoir den chéim is airde a chuirtear go tír iasachta mar ionadaí dá thír féin
ar chéim ard (tá sé an-mhór); fíormhaith (bhí an-lá againn)
neamh-, gan a bheith; dona, mínádúrtha; ró-; ar chéim rómhór nó ró-ard
ard; príomh-; sár-; uasal; ar chéim chun cinn
céim ard; céim léinn is airde ná baitsiléir
oifigeach nó feidhmeannach ar chéim ard
tógáil in airde (ardú ón talamh); cur suas nó chun cinn (ardú céime); dul suas (cnoc a ardú); tógáil (rud a ardú leat)
céim bhacach
an chéim is airde nó is déine nó is spéisiúla
uasal atá faoi bhun bíocunta i gcéim
fear uasal atá faoi bhun iarla i gcéim
(le gramadach) céim thar an ngnáthchéim ag aidiacht (níos faide níos mó mar shampla)
an fear aimsire is airde céim i dteach mór
roimh gach rud eile in áit, in am nó i gcéim (an chéad duine sa rang, an chéad uair eile)
duine a bhfuil céim ollscoile aige
céim ard sa saol, marc onóra
tomhas ina chéimeanna; grádú
ar aon chéim nó staid (le)(chomh geal le sneachta, chomh maith agus a bhí sé riamh)
céim shiúil, an fad idir dhá rian coise le linn siúil
oifigeach aerfhórsa nó cabhlaigh ar chéim níos airde ná captaen
an chéim nó an stádas céanna (bheith ar comhchéim le duine)
duine ar aon chéim leat; compánach, comrádaí
uasal Eorpach ar aon chéim le hiarla
bean chéile nó baintreach iarla nó cunta; bean uasal den chéim chéanna
pearsa eaglaise atá níos ísle i gcéim ná sagart
iompar stáidiúil nó sollúnta; céim nó gradam ard
duine a bhfuil céim sa leigheas aige (dochtúir croí, súl); duine a bhfuil ardchéim ollscoile sa léann aige (dochtúir le litríocht)
cleachtadh leighis; paisteáil, caoi ainnis a chur ar rud; céim dochtúra sa léann
áit le dreapadh in aill; seilf, scoilt; strapa nó céimeanna chun dul thar chlaí
déanamh díchill i ndiaidh ruda; iomaíocht (ag dréim, i ndréim, le duine, faoi rud); súil (níl raibh dréim agam leis; ag dréim le hardú céime)
fráma fada agus céimeanna (nó rungaí) ann idir dhá phíosa fhada adhmaid nó miotail agus a chuirtear ina sheasamh le dreapadh air
uillinn nócha céim (mar atá i gcúinne cearnóige)
istigh nó thíos faoi (fobhríste); de chéim nó de ghrád níos ísle (fochoiste); de thábhacht níos lú (fobhrí); corr- , ócáideach (fodhuine, forud, folá)
mac léinn ollscoile nach bhfuil a chéim fós aige
alt láir na coise idir an tsliasaid agus an lorga; líne daoine (an ghlúin óg); céim i sraith (glúin ghinealaigh); uillinn adhmaid
céim i scála méide nó maitheasa nó fiúntais
áit; suíomh (ionad saoire); láthair (ionad tí); post, céim (ionad ard sa saol)
gan a bheith ard (cnoc, teach, íseal); íochtarach (tír íseal, íseal san uisce, íseal i gcéim); suarach, gránna (gníomh íseal); lag (glór íseal); ar easpa brí (tá sé go híseal anocht)
an aicme daoine is ísle céim sa phobal
tógáil anuas (brat, fuinneog, a ísliú); teacht anuas (ísliú de chapall); titim (ísliú luacha, céime, gutha); dul i laige (tine ag ísliú; fearg ag ísliú)
duine a ghníomhaíonn thar ceann duine eile, nó atá i gcéim díreach faoi, agus a ghlacann a áit nuair is gá é (leasrúnaí, leasrí); a thaispeánann gaol a éiríonn as athphósadh tuismitheora (leasathair, leasiníon)
oifigeach airm direach níos ísle i gcéim ná captaen
port cré atá ard leibhéalta agus é cosuil le céim mhór
siúl ar aon chéim le chéile mar a dhéanann saighdiúirí
fear atá i gceannas ar dhaoine eile (ag obair do mháistir); múinteoir (máistir scoile); duine sároilte (tá sé ina mháistir ar a cheird); duine a bhfuil céim ar leith ó ollscoil aige (Máistir Ealaíon)
stíobhard (maor loinge); coimeádaí (maor stóir); báille (maor uisce); saoiste (maor oibre); caomhnóir (maor géim); suirbhéir (maor cánach); ceannaire (maor scoile); oifigeach airm is airde céim ná captaen
