Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
greadadh
greadfach
greadhain
greadhnach
greadóg
gréagán
greallach
greamaitheach
greamú
grean
greanadh
greanadóir
greann
greannach
greannán
greannmhar
greanta
gréas
gréasaí
greasáil
gréasán
gréasta
TORTHAÍ GAOLMHARA
SAN FHOCLÓIR BEAG
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
feadán caol gearr atá greamaithe den stéig mhór
crúca trom iarainn ar shlabhra nó ar chábla i mbád (Nuair a scaoiltear amach é greamaíonn an crúca sa talamh agus coinníonn sé an bád ina háit)
píosa caol géar miotail le rudaí a ghreamú dá chéile; dealgán (biorán cniotála); lámh (cloig)
cillíní leictreachais greamaithe le chéile chun leictreachas a stóráil
faoi cheangal, feistithe, greamaithe
feistiú nó greamú le rópa, corda etc.; rópa nó corda ceangail (bain an ceangal de); dualgas (níl ceangal orm é a dhéanamh)
cúpón atá greamaithe de sheic bainc etc. agus a choinníonn an seoltóir
lámh mhór; ladar, lapa; lán láimhe; gléas le dhá pháirt d'inneall a ghreamú nó a scaoileadh
cás leathair le haghaidh piostail, a chaitear ar chrios nó a bheadh greamaithe de dhiallait
a léiríonn scaradh etc. (bain di é; scoir sé den obair); greamú, leanúint etc. (ceangail den chrann é; ná lean den chaint sin); suíomh (taobh thall den abhainn); bunús (duine de na Gearaltaigh; earraí de dhéantús na hÉireann); ábhar, líon (déanta d'adhmad; lán de dhaoine); cineál (amadán de dhuine, a leithéid de lá); cuid (an chéad lá den mhí; duine díobh); modh, meán (éirí de léim, briseadh de thaisme é); méid, oiread (ní raibh sé de chiall aige fanacht); mar iarthagairt (maidir liomsa de; ní fearr liom rud de); cúis, fáth (dá bhrí sin, dá bharr sin); fad aimsire (de shíor, de ghnáth); de + a4 = dá4 ; de + an = den; de + ar = dar3 ; de + ár2 = dár1 ; de + ar3 = dár2
ord, eagar; greamú, daingniú; gaireas; cóir cheart
sreang atá sodhóite agus í greamaithe d'ábhar pléasctha le tine a thabhairt dó
achrann, greim (chuaigh duán i bhfostú ann); gabháil, breith ar, greamú (fostaigh sa lúb é); duine a thógáil nó a choinneáil i seirbhís; rud a thógáil ar cíos (carr a fhostú)
ceangal le chéile, nó deisiú, le snáth agus snáthaid; ceangal, greamú (bhí sé fuaite den talamh; fite fuaite ann)
breith ar (rud a ghabháil i do lámh); ceapadh (peil a ghabháil); lán baclainne (gabháil féir, mhóna); tógáil (áit duine a ghabháil); tabhairt faoi, oibriú ar (ag gabháil d'obair); greamú, tógáil (coirpeach a ghabháil); buachan (an lá a ghabháil); a thógáil chugat féin (páirt a ghabháil i rud); glacadh le (gabh mo leithscéal); glacadh, a theacht ar (ghabh tart é); dul, siúl (ag gabháil thar bráid; ag gabháil abhaile); teacht (gabh i leith); gléasadh (capall a ghabháil); rá, aithris (ag gabháil fhoinn, véarsaí); giosta
ceann de na trasnáin ó bhalla go balla le cláir urláir nó lataí síleála a ghreamú orthu
ceangal, feistiú (greamú den bhalla); greim a bhreith ar rud (greamaigh é sin); dul i bhfostú nó i ngreim i (dul greamaithe i nduine; ghreamaigh an dris ionam)
pluga uisce (sa tsráid, de ghnáth) ar féidir píopa a ghreamú de chun uisce a bhaint as na príomhphíopaí (Tugtar béal tuile air freisin)
aon mheascán bog; leacht greamaitheach liathbhán chun páipéir etc., a ghreamú dá chéile
maide greamaithe de stiúir báid lena hoibriú
píosaí de spúinse nó de chadás greamaithe ar bharr bata le hurláir a ghlanadh; mothall, ceann (mapa gruaige)
ceangal nó greamú dá chéile
athphlandáil; péacán de phlanda amháin a ghreamú ar phlanda eile ionas go ndéanann planda amháin díobh agus go bhfásann sé ann; craiceann ó áit amháin den chorp a chur ar bhall eile atá loite
leabhar beag faoi chlúdach bog a bhfuil a chuid leathanach greamaithe le chéile ach gan iad ceangailte
páipéar a bhfuil sceo gainimh greamaithe le glae air agus a úsáidtear chun adhmad etc. a líomhadh
greamú dhá mhiotal nó dhá phíosa miotail dá chéile le sádar
ceann de dhá stráice chaola adhmaid, miotail nó plaistigh greamaithe faoi bhróga chun gluaiseacht ar shneachta
siúnta a bhfuil ceann de greamaithe ar bhonn docht, rud a chuireann i gcumas aon ní a ghreamaítear ar an gceann eile de casadh thart gan bhac (cathaoir sclóine)
cineál bolta chun plátaí miotail a ghreamú dá chéile
clár nó píosa miotail greamaithe de bhalla, i gcás nó i gcupard etc., le rudaí a choinneáil air
gléas gearrtha mar a bheadh dhá lann greamaithe le chéile ina lár
rópa greamaithe de chúinne íseal seoil leis an seol a ionramháil chun breith i gceart ar an ngaoth, scód
sraith de lúba nó d'fháinní greamaithe as a chéile; fáinne déanta ag rinceoirí le chéile; ceangal, adhastar (tá sé ar slabhra aici)
dhá cheann téide a shnaidhmeadh leis na duail a chur trí agus thar a chéile; dhá phíosa adhmaid a ghreamú le chéile le rádalú a dhéanamh ar a dhá gceann
píosa lúbtha de shreang mhiotail agus é bioraithe ar a dhá cheann le tiomáint trí leathanaigh pháipéir chun iad a ghreamú le chéile; rud mar é seo (agus déanamh U air) le cur in adhmad chun sreang a fheistiú
píosa caol biorach miotail chun píosaí adhmaid a ghreamú
táthú déanta nó tagtha air, greamaithe, snaidhmthe
plúr fliuch agus é fuinte lena bhácáil mar arán; leacht ramhar greamaitheach chun páipéir etc. a ghreamú dá chéile; aon mheascán bog (taos fiacla)
greamú le chéile (miotal a tháthú); snaidhmeadh (cnámh ag táthú); ramhrú, cruachan (leite, císte, ag táthú); aontú (an tír a tháthú)
