Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
smadal
smailc
smailceadh
smailleac
smál
smalán
smalcaire
smaoineamh
smaointeach
smaointeoir
smaois
smaragaid
smeach
smeachán
smeachóid
smeadar
smeámh
sméar
smearachán
smearadh
smearaithne
smeareolas
sméaróid
Seans gur foirm é smaoineamh de:
smaoinigh »
smaoineamh fir1 feidhm a bhaint as an intinn (ag smaoineamh go domhain; rinne mé smaoineamh i m'intinn); tuairim, cuimhneamh (is maith an smaoineamh é; le smaoineamh nó le briathar; ag smaoineamh ar é a dhéanamh)
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
acmhainn smaointe an duine, intinn; beocht, meanma
smaoineamh breise; athrú aigne
fios a fháil le teagmháil méar (cuisle a bhrath); fios ruda a fháil trí na céadfaí (bhraith sé ag teacht iad); féachaint (ag brath na tíre); spiaireacht a dhéanamh ar (duine a bhrath); cuimhneamh, smaoineamh (bhí mé ag brath imeacht); súil a bheith agat le rud (ag brath leis, ag brath ar a fháil); do sheasamh a bheith ar dhuine nó ar rud (ag brath ar an déirc; ná bí ag brath ormsa)
(le smaointe etc.) fíneálta, róchaol le leanúint
tuairim ghinearálta faoi rud éigin, smaoineamh
tabhairt chun cuimhne (cuimhním ar an lá go maith); smaoineamh (níor chuimhníomar go dtiocfá); beartú, seiftiú (ag cuimhneamh ar dhul abhaile); plean, seift (is maith an cuimhneamh é)
ealaín, go háirithe ealaín na filíochta; dréacht i bhfilíocht seachas i bprós ina léiríonn duine a smaointe agus a shamhlaíocht (i línte tomhaiste de ghnáth agus rím iontu); cinniúint (bhí an bás i ndán dó)
ag imeacht ar fán; gan feidhm, gan mhaith (is fánach an obair agat í); neafaiseach, gan smaoineamh (sampla fánach); ócáideach, corr (ceathanna fánacha); suarach, gan tathag (is fánach an chúis a bhí leis); gan a bheith flúirseach (barra fánacha)
focail nó comharthaí i bhfoirm achomair a léiríonn smaoineamh nó riail ar leith, ar nós H₂O = uisce
géire súile nó intinne; soiléireacht (grinneas smaointe)
lárionad an néarchórais istigh sa cheann (Oibríonn sé cosúil le malartán teileafóin, ag fáil teachtaireachtaí ó na baill chéadfacha uile (radharc, éisteacht etc.) agus ag rialú smaointe agus ghníomhartha an duine); lárionad an smaoinimh agus na mothúchán
aigne, suíomh na smaointe; meon, claonadh (intinn oilc); aird (d'intinn a leagan ar rud); sprid (tá tógáil intinne ann); aidhm, cuspóir (cad tá ar intinn agat a dhéanamh?); tuairim (nílim ar aon intinn leat)
meabhair chinn, cumas smaointe nó beartaíochta; beart nó fearas seiftiúil
measartha i smaointe nó i dtuairimí
smaoineamh nó machnamh domhain
an inchinn a úsáid le rud a dhéanamh mar is ceart; cuimhneamh, smaoineamh
smaoineamh domhain (dul ar do mharana)
tugtha do bheith ag smaoineamh go domhain; maith ag cuimhneamh, tuisceanach, éirimiúil; ar do chéill (tréimhse mheabhrach i dtinneas)
cur de ghlanmheabhair; cuimhneamh ar; cur i gcuimhne; smaoineamh go domhain; brath, mothú (ag meabhrú a shlí roimhe)
gan spleáchas le daoine eile; in ann gníomhú agus smaoineamh dó féin; gan a bheith ag brath ar dhaoine eile ina shlí bheatha
gan smaoineamh, neafaiseach; gan coinne leis
tuairim nó smaoineamh bunaithe ar shamhlaíocht; taghd, tallann, spadhar (má bhuaileann an nóisean é)
deannach, cré, láib, ola, gréisc, nó smál ar bith eile a thruaillíonn rud i gcaoi gur gá é a ghlanadh; (le caint, smaointe etc.) gáirsiúlacht; (le talamh) fiaile; ceobhrán, brádán (salachar báistí)
trí chéile (caint, smaointe, scaipthe)
a dhéanann a lán smaoinimh
na strapaí agus na feistis ar cheann capaill chun é a ghiollacht; smacht (coinnigh srian ort féin); fad sriain, scóip (srian a ligean le smaointe)
an modh ina scríobhann duine nó a léiríonn sé a smaointe; modh déanta ruda (stíl rince); faisean
smaointe á malartú idir bheirt daoine gan aon rud á rá ná á scríobh ná eile mar sin
