Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Grammar
Pronunciation
cinntiú
cinseal
cinsire
cíoch
cíocras
ciolaracha
ciombail
cion
cíoná
ciondáil
ciondargairdín
cionn
cionsiocair
ciontach
ciontaí
ciontóir
ciontú
cíor
cíoradh
ciorcad
ciorcal
ciorclach
ciorclán
cion1 fir gean, grá (le cion ort); meas (cion ar airgead); feidhm, éifeacht (an rud is mó a chuaigh i gcion orm)
cion2 fir4 scair, cuid (cion duine a fháil; tá mo chion agam)
cion3 fir3 peaca, coir (trí mo chion féin); dochar, caill
RELATED MATCHES
IN AN FOCLÓIR BEAG
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
cinnteacht, siúráil (áirithe a bheith agat ar rud); suim nó méid chinnte, cion, roinnt (an áirithe chéanna airgid)
céannacht duine nó ruda a bheith agat toisc gur bhuail tú leis cheana; aitheantas a thabhairt do (ní aithníonn sé a ghaolta feasta); idirdhealú (aithint idir an mhaith agus an t-olc); brath, mothú (d'aithin sé go raibh fearg orm)
is mó is díol grá nó ceana
cineáltas, cion, grá
féar nua ag fás san áit ar baineadh féar cheana
(le hearra ar bith) caite cheana, gan a bheith nua
fáscadh ar dhuine idir an dá lámh le cion air
grá, cion; tarraingteacht
cion, roinnt (tá do chandam agat)
duine a bhfuil aithne agus cion agat air, duine muinteartha, duine atá mór leat agus tú mór leis
grá, cion; déirc
lán de chion, grámhar
cóir (ceart agus éigeart); teideal (ceart vótála); cothrom (tá seasamh a chirt ann); cion (fuair sé a cheart); fírinne, rud fíor nó cruinn (tá an ceart agat)
roimhe seo nó sin; eile, deireanach (an oíche cheana); cinnte (an bhfuil tart ort? Tá cheana)
cion nó candam tomhaiste de bhia etc. a fhaigheann daoine le linn éigeandála; liúntas, riar
freagrach i gcion
drochghníomh in aghaidh an dlí, cion; dochar, díobháil (duine gan choir)
ceart, cothrom (níl ceart ná cóir aige); cion nó sciar ceart (níor ith sé ach a chóir); freastal ceart (chuir sé cóir mhaith orm; cóir leighis a chur ar dhuine); bail cheart (tá gach ní i gcóir againn); feisteas nó fearas ceart (cóir oibre, cóir thaistil); gaoth fhabhrach (seoladh le cóir ghaoithe)
aon bhord, aon bhéile le duine, comhluadar (bheith i gcuibhreann duine); cion, roinnt; gort curaíochta
páirt, roinnt (déan trí chuid de); cion duine amháin (sin é do chuid de; mo chuid éadaigh; iníon dá chuid); ábhar (tá cuid súl inti, ní cuid iontais é); bia, beatha (do chuid a chaitheamh; ag tuilleamh a choda)
cion, grá, bá (tá dáimh aige léi)
iníon athar agus máthar duine; (le bean, mar ainm ceana) cara
ceart úinéireachta, buannacht; maoin; dílseacht, urraim, ómós (dílse do Dhia); grá, cion
beag a dhéanamh de rud; easonóir; focal a chríochnaíonn ar -ín, -óg, etc. le laghad nó cion a chur in iúl
cion sásaimh dúile nó goile, dóthain
admháil cionta nó peacaí
ar nós, ar chuma, cosúil le (fearacht an fhir eile; fearacht mar a rinne sé cheana)
éirí fuar nó a dhéanamh fuar; faoiseamh (ó phian etc.); dul in éag (lig don scéal fuarú; fuarú ceana); caitheamh (ag fuarú na haimsire)
cion, grá
cion nó searc mhór (idir fear agus bean, nó idir dhaoine); léiriú ceana (níor ghráigh mé riamh é); an té a ghráitear (a ghrá mo chroí); déirc, gar (le grá dia orm a rinne sé é)
faoi ardmheas; faoi chion
is díol grá nó ceana, dil, geanúil, muirneach
ainm eile ar dhuine chun grinn nó le cion, ach uaireanta le drochmheas
(lú + de) (ní lúide sin mo chion air); míneas (a naoi lúide a sé = a trí)
(le hainmhithe) ag taispeáint ceana agus áthais le croitheadh eireabaill, cromadh síos, lí lámh, etc.; (le daoine) bladar is milseacht ag lorg fabhair le ró-umhlaíocht; (le huisce) líreac, cuimilt in aghaidh cósta nó carraige
barúil mheáite, breithiúnas (do mheas a thabhairt ar rud); cion, urraim (níl meas agam air, mise le meas); luacháil (earraí a mheas); ceapadh (mheas mé go dtiocfá); mórchúis, mustar
an saol máguaird seachas mar atá déanta ag an duine (ar nós plandaí, ainmhithe, aibhneacha, cnoic etc.); buntréithe duine (an nádúr daonna) nó ruda (tá nádúr gainimh sa talamh sin); bá, cineáltas (lán de nádúr); an domhan saolta (dlíthe an nádúir; os cionn nádúir)
úr, a tháinig ann le déanaí (prátaí nua, scéal nua); nach bhfacthas nó nárbh eolach roimhe sin (múinteoir nua); nár úsáideadh nó nár caitheadh cheana
cuid, píosa, blúire; taobh, lámh (ghlac sé páirt ann; páirt duine a thógáil); comhluadar, caidreamh (ná bíodh baint ná páirt agat leo); cion, cairdeas (lucht gaoil agus páirte; a leanbh na páirte); páirtíocht, comhar (rinne sé i bpáirt liom é)
leanbh ceana; éan nó ainmhí a choinnítear le cion timpeall an tí
grá nó cion á léiriú leis na beola a leagan ar dhuine
ráite roimhe sin nó cheana, réamhluaite
rith, reáchtáil (riar cirt, gnóthaí); soláthar (ag riar don chléir); cur thart, roinnt (bia a riar ar dhaoine); díol freastail (tá riar a gcáis acu); cion, cuid (tar le do riar de)
cheana (chonaic mé roimhe iad)
cuid, cion (mo roinn den talamh); roinnt, riar; déileáil (fear ranna)
cion, cuid, roinnt; ceann de na rannta ina roinntear caipiteal gnó; sraith (ina scaireanna ar a chéile)
cion, scair, roinnt
ag tagairt do rud atá luaite cheana; ar leith nó tamall as bealach (ná habair sin; sin mar a bhíonn; ina dhiaidh sin; é sin, an duine sin); ag tagairt d'am áirithe atá thart (roimhe sin, as sin amach); i gcomparáid (níl sé chomh daor sin)
cion, taitneamh (chuir sé spéis inti); fonn breis eolais nó aithne (ar rud), suim, fiosracht (níl spéis agam ann; más spéis leat é)
bail an ruda atá te, teocht (teas na gréine, na tine); brothall (teas an tsamhraidh); díograis, paisean (teas crábhaidh, ceana, grá)
