Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Grammar
Pronunciation
crúca
crúcáil
cruib
crúibín
cruicéad
cruidín
cruimh
cruinn
cruinne
cruinneas
cruinneog
cruinniú
crúiscín
cruit
cruiteachán
crúiteoir
cruithneacht
cruitire
crunca
cruóg
crúsca
crústa
crústach
cruinn aid1 ar dhéanamh ciorcail nó liathróide, rabhnáilte; bailithe le chéile (cruinn sa halla); díreach ceart, gan aon dearmad (eolas cruinn, aimsiú cruinn); ceart sa cheann (níl sé róchruinn ann féin); sprionlaithe, gortach (cruinn faoi bhia)
RELATED MATCHES
IN AN FOCLÓIR BEAG
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
i do sheasamh cruinn díreach agus do lámha le do thaobh agat mar a bhíonn saighdiúir
ball ar bith den chruinne a bhfuil spás ann do dhuine nó do rud; achar atá curtha ar leith do ghnó áirithe (áit cathaoireach); comharsanacht (duine ón áit); sealúchas (teach agus áit); suíomh áirithe (m'áit sa rang; tá sé as áit)
aithris chruinn ar rud éigin a dúirt nó a scríobh duine
árthach cruinn domhain le haghaidh bainne nó anraith
cruinn, díreach; tíosach
árthach cruinn domhain déanta de chláir adhmaid agus fonsaí timpeall orthu, nó de mhiotal; tiúb mhiotail gunna
díreach ceart, cruinn
hata ceangailte le ribíní; caipín cruinn
cloch mhór chruinn
císte beag cruinn aráin
galar cnis a thagann ina phaistí cruinne
cruinn díreach, láithreach baill
toradh beag cruinn súmhar a fhásann ar chrann nó ar thor (caor fíniúna, caor chon); rud lonrach beodhearg (caor thine, caor thintrí)
aon rud cruinn ar dhéanamh sásair
cóir (ceart agus éigeart); teideal (ceart vótála); cothrom (tá seasamh a chirt ann); cion (fuair sé a cheart); fírinne, rud fíor nó cruinn (tá an ceart agat)
an lár cruinn díreach
liathróid snátha nó corda; aon rud cruinn nó teann (ceirtlín cabáiste; ceirtlín fir)
siúráilte, dearfa; sprionlaithe, cruinn
ceann de dhá bhall chruinne bhainniúla ar ucht mná; aon rud i gcosúlacht cíche
cuar cruinn ceart agus é dúnta, agus gach pointe den chuar comhfhad ón lár; fáinne
túr cruinn; clogás
bata cruinn de gheir nó de chéir agus corda trína lár a lastar le solas a thabhairt
cothaitheach; cruinn, sprionlaithe
seasamh cruinn díreach
gan chomrádaí, amuigh leis féin (dhá stoca chorra, an ceann corr); aisteach (bhí sé riamh corr); biorach (slat, coinneal, chorr); cruinn, cuartha (mias chorr)
ar nós cloiche nó iarainn, gan a bheith bog; deacair, doiligh (ceist chrua); dian (rás crua); dlúth (snaidhm chrua); láidir (buille crua); anacair, anróiteach (saol crua, aimsir chrua); dúr (croí crua); cruinn, gortach (crua faoi airgead); doscúch, righin (gasúr caol crua)
an domhan; meall cruinn mar an domhan
bail an té nó an ruda atá cruinn
rud a bhfuil déanamh cruinn air, meall; samhail den domhan agus déanamh sféir uirthi
polla (adhmaid, miotail nó coincréite) ina sheasamh cruinn díreach sa talamh; staic, post
gan a bheith cam ná cuartha; gan chor gan chasadh; (le haimsiú) cruinn; (le duine) macánta; (le háit nó aimsir) cruinn, ceart (díreach ansin, anois go díreach!)
an talamh seo uile agus a bhfuil ann agus san aer os a chionn; an chruinne; an saol; cuid den domhan (an domhan thoir, thiar); a lán, an-chuid (rinne sé an domhan oibre; bhí an domhan daoine ann; áthas an domhain)
maróg chruinn déanta as plúr agus geir
an taobh thiar den chorp; cúl ruda (droim láimhe, coise; droim cathaoireach); barr nó mullach (droim na cruinne, droim bóthair, droim sléibhe); tonn
gléas ceoil cruinn atá folamh istigh ann agus é déanta mar a bheadh fráma agus craiceann sínte teann air agus a bhuailtear le bataí; aon ní atá ar dhéanamh druma (druma coscáin; druma ola)
duine sprionlaithe cruinn
dúile uile na cruinne trí chéile, nádúr
staidéar ar a bhfuil d'eolas ceart ann faoi phrionsabail iompair an duine agus na cruinne agus bhundlíthe na cruinne; fíor-réasúnaíocht faoi nádúr agus thairbhe rudaí
toradh mór cruinn faoi chraiceann ramhar dearg agus é lán de shíolta
ina sheasamh cruinn díreach
bothán sneachta an Eiscimigh agus díon cruinn air
uimhir a dtéann uimhir eile isteach inti go cruinn baileach (ar nós, is iolraí 24 ar 2, 3, 4, 6, 8, agus 12)
glan, soiléir le feiceáil nó le tuiscint (labhairt go léir; is léir go bhfuil); cruinn, cliste (obair luath léir)
ball cruinn a n-imrítear cluichí leis
a bhaineann le léann nó litríocht; ag teacht leis an gciall chruinn cheart gan aon chur leis (ciall liteartha focail)
maide a d'oibrítí síos suas sa chuigeann le him a dhéanamh; píosa cruinn miotail a shleamhnaíonn síos suas i sorcóir folamh i gcaidéal, in inneall gluaisteáin etc.
mullach cruinn; barr, dromchla
rud cruinn cosúil le liathróid (meall na gréine); páirt chruinn de rud (meall na coise); cnap, moll, ailp (meall ceo, meall ime)
árthach cruinn nach bhfuil domhain agus a gcoinnítear bia nó deoch ann; cúrsa boird (mias oisrí)
lár rotha as a dtagann na spócaí agus a bhfuil an t-aiseal sáite ann; fearsaid, seafta (mol muilinn); barr cruinn (mol uibhe); an ceann thuaidh nó theas d'ais rothlaithe an domhain (an Mol Thuaidh, an Mol Theas)
