Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
pionta
píopa
píopáil
píopaireacht
píoráid
piorra
piorróg
píosa
píosáil
piostal
píotón
pirimid
pis
piscín
piseánach
piseog
piteog
pitséar
piúratánach
plá
plab
plaic
plaicide
píosa fir4 cuid, blúire (píosa feola, píosa den tír); paiste; stráice (píosa éadaigh); dréacht liteartha nó ceoil; mona, bonn (píosa óir, píosa deich bpingine)
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
píosa mór de rud; greim mór de bhia
píosa searbh scríbhneoireachta a dhéanann ceap magaidh de dhuine nó de dhaoine
crúca, baclainn; píosa adhmaid nó miotail sáite i mballa nó sa talamh le rudaí a chrochadh air nó a cheangal de
píosa éadaigh nó ábhair eile le rudaí a choinneáil i gceann a chéile
píosa fada miotail nó adhmaid; an ráille ag a seasann príosúnach i dteach cúirte; dlíodóirí i gcúirt
maide, píosa fada caol adhmaid
píosa éadaigh a chuirtear faoi smig linbh lena bhrollach a choinneáil glan; naprún beag
píosa éadaigh a chastar thart ar ghortú nó ar chneá
píosa fada díreach trom adhmaid
píosa caol géar miotail le rudaí a ghreamú dá chéile; dealgán (biorán cniotála); lámh (cloig)
cuid bheag de rud, giota, píosa
píosa iarainn nó adhmaid le doras nó geata a choinneáil dúnta
píosa airgid déanta de mhiotal; píosa ornáideach miotail a bhronntar ar dhuine as éacht éigin
píosa éadaigh; bindealán; bréidín
cloch chrua ar féidir spréacha a bhaint aisti le píosa de chruach
píosa caol friochta de phráta
píosa de pháipéar crua le figiúirí (chun cluichí cártaí a imirt); pictiúr nó léaráid agus cló, le cur tríd an bpost
aon rud atá ceaptha nó cumtha go deas; dhá phíosa aráin agus bia éigin eile eatarthu
píosa éadaigh, giobal, bratóg
duine ainrialta; duine láidir tútach; píosa d'fhoireann fichille; fear taca
píosa trom adhmaid nó miotail ó cheann ceann báid fúithi thíos mar bhonn faoina creatlach
píosa tanaí leathan adhmaid (clár dubh, clár smúdála); bord, cuntar; clúdach pota nó bosca, claibín; dromchla leibhéalta (clár éadain, clár droma); machaire (clár Fódla); tábla, liosta (clár ainmneacha, clár ama); léiriú raidió nó teilifíse
píosa miotail, i bhfoirm coiligh uaireanta, a chasann leis an ngaoth agus a thaispeánann cén treo a bhfuil sí ag séideadh
an ceannbheart ciorclach óir a chaitheann rí nó banríon; aon ní cosúil leis (An Choróin Spíne); píosa ab fhiú 5 scillinge sa seanairgead (ionann is 25p anois)
díbirt as (cuireadh as a bpoist iad); cosc ó, cur ó (chuir tú as gléas é); múchadh (solas a chur as); ligean amach (uaill a chur asat); cur mar fhad le (píosa a chur as rud); goilleadh ar (cad tá ag cur as duit?)
píosa páipéir a bhfuil luach áirithe airgid leis (chun béilí etc. a cheannach)
meaisín a múnlaítear píosaí adhmaid nó miotail ann
fuaim mar a dhéanfadh píosaí miotail nó fiacla á gcuimilt dá chéile
dreas ceoil nó litríochta, píosa cumadóireachta; aiste, dán, amhrán, scéal
fráma fada agus céimeanna (nó rungaí) ann idir dhá phíosa fhada adhmaid nó miotail agus a chuirtear ina sheasamh le dreapadh air
píosa miotail nó ábhair eile agus lúb ar cheann amháin de chun breith ar iasc le dorú
píosa miotail chun glas a oscailt, nó chun clog etc. a thochras; oscailt (eochair eolais); siombail i scríobh ceoil a léiríonn airde an ghléis
stumpa; píosa mór; aon rud mór (fairceallach fir, mná)
cluiche do bheirt a imrítear le 16 píosa (foireann fichille) an duine ar chlár 64 cearnóg dubh is bán
píosa beag gearr de shreang sholeáite a chuirtear isteach i gciorcaid leictreachais chun sábháilteachta
rud a bhíonn ar sileadh nó ar crochadh le rud eile, mar a bhíonn an píosa éadaigh ar bhéal póca
píosa dhá scilling (i seanairgead)
píosa de chorda nó de leathar caol agus lámh air a úsáidtear chun tiomána nó sciúrsála, lasc
píosa a ghearrtar de rud
píosa, blúire (giota aráin; míle agus giota)
áis nó uirlis (gléas ceoil, gléas tógála); deis, dóigh (gléas beatha); ord, eagar, caoi cheart (rud a chur i ngléas); éadach, feisteas (cuir gléas ort féin); an príomhnóta i bpíosa ceoil
píosa talún agus fál thart air; páirc churaíochta; barr
píosa a chuirtear in éadach lena fhairsingiú nó lena neartú
píosa oibre, tasc; post
píosa talún; áit, spota, suíomh; fothrach; urlár, spás
píosa garbh talún
píosa airgid arbh fhiú dhá scilling go leith é (sa seanairgead)
píosa cuar gloine mar a bhíonn i spéaclaí nó i gceamara nó i dteileascóp
maide a d'oibrítí síos suas sa chuigeann le him a dhéanamh; píosa cruinn miotail a shleamhnaíonn síos suas i sorcóir folamh i gcaidéal, in inneall gluaisteáin etc.
píosa adhmaid is féidir a úsáid mar bhata nó mar thaca nó mar phost; adhmad (cos mhaide, céachta maide)
