SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
macasamhail, comard, rud cosúil le (ná habair a leithéid; leithéid na scine seo)
a thuilleadh, feasta (ná habair sin níos mó)
mír bhriathartha a ordaíonn gan rud a dhéanamh (ná habair é; ná bíodh eagla ort)
fíor faoina lán uillinneacha agus sleasa, peinteagán agus heicseagán, abair
abar, ciseach; méiseálaí, potrálaí
bia te don bhricfeasta déanta as min choirce agus uisce nó bainne; abar, ciseach (tá sé ina phraiseach agat)
rud éigin a deirtear, abairt, focal (níor creideadh mo ráite); rud a chur i bhfocail, labhairt (abair é seo dom; ní dúirt sé dada); aithris (abair do phaidreacha); insint (déarfaidh mé le d'athair thú; abair scéal); ordú (abair leis teacht); cur síos (sin mar atá ráite sa leabhar seo)
mín, leibhéalta (áit, talamh réidh); socair, bog (siúl go réidh; tóg go réidh é); réchúiseach (is réidh a tháinig an bhréag leis); ullamh (tá an dinnéar réidh; an bhfuil tú réidh fós?); críochnaithe (abair é is bí réidh leis)
áit a maraítear ainmhithe chun bia; abar, ciseach, práib
ag tagairt do rud atá luaite cheana; ar leith nó tamall as bealach (ná habair sin; sin mar a bhíonn; ina dhiaidh sin; é sin, an duine sin); ag tagairt d'am áirithe atá thart (roimhe sin, as sin amach); i gcomparáid (níl sé chomh daor sin)