TORTHAÍ
IN ENGLISH—IRISH DICTIONARY
dead. I a. 1 Marbh. a He is dead, tá sé marbh, The dead person, an marbh. S.a. SHOE1 1. Dead men tell no tales, ní sceitheann an uaigh a rún. S.a. FLOG. He struck, killed, him stone dead, leag sé mín marbh é. He dropped down dead, thit sí fuar marbh. Dead as a door-nail, as mutton, chomh marbh le hArt. He is dead and gone, dead and buried, tá sé faoin bhfód. He is dead to the world, tá sé ina shámh chodlata. It is dead and done for, tá sé caite i dtraipisí. (Of regulation) It has become a dead letter, tá sé ar ceal, caite i gcártaí. Post: Dead letters, litreacha fáin. b (Méar) mharbh, gan mhothú (ag an bhfuacht). My leg went dead, tháinig eanglach, fuairnimh, i mo chois. 2 Dead to honour, gan tuiscint don uaisleacht. Dead to reason, gan aird ar réasún. 3 Dead coal, aibhleog dhóite. Dead colour, dath neamhlonrach. Dead sound, torann balbh. Dead well, tobar caoch. El.E: Dead wire, sreang neamhbheo. El: Dead cell, cill neamhbheo. 4 Dead season, séasúr m díomhaoin. The dead hours, am marbh na hoíche. The Dead Sea, an Mhuir Mharbh. Dead spring, sprionga marbh. Dead axle, acastóir docht. Fb: Dead ball, liathróid mharbh. 5 Dead stop, stad m tobann. Nau: Dead calm, calm téigle. Dead silence, ciúnas na huaighe. Dead secret, fíor-rún. Dead level, díreach ar leibhéal. He came dead on time, tháinig sé ag an am ceart go díreach. Dead loss, caillteanas glan. He is in dead earnest, tá sé lán dáiríre, lomdháiríre. He is a dead shot, níor chaith sé urchar iomraill ariamh, tá an-urchar aige. Golf: (Of ball) The ball is lying dead, tá an liathróid ina stad ar imeall an phoill. II ► dead, s. 1 pl. The dead, na mairbh. He rose from the dead, d'éirigh sé ó mhairbh. 2 At dead of night, i marbhán na hoíche, san am mharfach. In the dead of winter, i ndúluachair na bliana. III ► dead, adv. a An- rí-. Dead drunk, ar stealladh meisce. Dead tired, traochta, seangtha. Dead sure, lánchinnte, lándearfa. He is going dead slow, tá sé ag imeacht go rímhall. b He stopped dead, stop sé ina stangaire. c (Of pers.) He is dead against him, tá sé glan ina choinne. Dead smooth surface, dromchla m ríréidh.
ABAIRTÍ
IN ENGLISH—IRISH DICTIONARY
Dead or alive, beo nó marbh.
He was alleged to be dead, bhí sé in ainm a bheith marbh; bhí sé marbh, má b'fhíor.
To arise from the dead, éirí ó mhairbh.
Dead axle, fearsaid dhaingnithe.
Both (of them) are dead, tá siad araon marbh.
I am (stony) broke, dead broke, tá mé spurtha, feidheartha; níl cianóg rua agam.
Dead calm, calm m téigle, lagar m.
It's a dead cert, tá sé chomh cinnte le mionn an leabhair.
It's a dead certainty, tá sé chomh siúráilte, cinnte, le mionn an leabhair; tá sé suite sealbhaithe.
Pred. He is counted as dead, tá sé ceaptha dó a bheith básaithe.
He cut me dead, shéan sé mé; dhún sé an tsúil orm.
A dead-and-alive person, bás m ina sheasamh.
F: As dead as the dodo, chomh marbh le scadán.
He was dead drunk, ní raibh féith ná comhaireamh aige, ní raibh aithne a bheart aige.
The dead and the dying, na mairbh agus na heasláin.
To be in a (dead) faint, bheith i bhfanntais.
To fish up a dead body, corpán a thabhairt ar barr.
F: To flog a dead horse, bheith ag marú madra mhairbh.
He was left for dead, fágadh amhail marbh é.
He is half-dead with fright, tá a chroí amuigh leis an scanradh.
The play was a dead frost, bhí an dráma gan aon mhaith.
Half-dead with fright, ag fáil bháis den eagla.
Dead heat, coimhlint chothrom.
F: Dead and alive hole, ruta marbhánta.
Dead, living, languages, teangacha marbha, beo.
To lie dead, bheith sínte marbh.
Living or dead, beo nó marbh.
For a long time he was thought to be dead, ar feadh i bhfad ceapadh go raibh sé marbh.
Dead loss, caillteanas glan.
The dead man, an marbh m.
Is he dead? -- Pretty nearly, an bhfuil sé marbh? -- Níl, ach is beag nach bhfuil.
Dead nettle, neantóg chaoch.
He is dead nuts on it, tá a chroí istigh ann; tá sé fiáin chuige ar fad.
Last offices (to the dead), an friothálamh déanach.
Ecc: Office for the Dead, oifig na marbh.
He looked like one dead, bhí dreach an mharbhánaigh air.
Prayer for the dead, urnaí m ar son na marbh.
The presumption is that he is dead, is é an bharúil atá ann gur marbh atá sé.
Loose pulley, dead pulley, ulóg scaoilte.
The quick and the dead, an beo agus an marbh.
To raise s.o. from the dead, duine a thógáil ó mhairbh.
Nau: (Dead) reckoning, barúil chaoch.
He is reported to be dead, tá an t-iomrá go bhfuil sé marbh.
To return from the dead, éirí ó mhairbh.
To rise again from the dead, (ais-) éirí ó mhairbh.
Rising from the dead, éirí m ó mhairbh.
Save he be dead, he will return, tiocfaidh sé ar ais mura marbh atá sé,
The dull season, the dead season, the off season, an séasúr díomhaoin, an mhallúir.