TORTHAÍ
IN ENGLISH—IRISH DICTIONARY
behind. 1 adv. a Thiar, taobh thiar, laistiar. His hair is cropped close behind, tá a chúl bearrtha lom aige. They attacked the army from behind, tháinig siad ar chúla an airm is d'ionsaíodar iad. He was coming towards us, and his wife was following behind, bhí sé ag déanamh orm, agus a bhean ina dhiaidh aniar. To ride behind, (i) bheith ag marcaíocht i ndiaidh duine; (ii) bheith ar cúlóg, To fall behind, titim chun deiridh. To lag behind, luí siar chun deiridh. To stay, remain, behind, fanacht taobh thiar. b Ar gcúl, ar deireadh. To be behind with the work, bheith ar deireadh leis an obair. 2 prep. a Ar chúl (with gen.), taobh thiar de. He hid behind it, d'fholaigh sé ar a chúl. Look behind you, amharc taobh thiar díot, He walked, followed, behind me, bhí sé ag teacht i mo dhiaidh. What is behind all this? céard atá ar a chúl seo? céard is bunúdar leis seo? To be behind (to support) s.o., bheith mar chúl cinn, mar chúl taca, ag duine. Put that thought behind you, caith as do cheann an smaoineamh sin. b The country is (far) behind its neighbours, tá an tír i bhfad ar gcúl le taobh a comharsana. S.a. TIME1 4, 6. 3 s. F: To kick s.o.'s behind, an bhróg a thabhairt sa leath deiridh do dhuine.
ABAIRTÍ
IN ENGLISH—IRISH DICTIONARY
He did it behind my back, rinne sé ar chúl mo chinn é.
He is behind prison bars, tá sé faoi ghlas.
There were trees both before and behind, bhí crainn ar tosach agus ar deireadh.
(With passive force) Dress that buttons behind, gúna dúnadh thiar.
To follow close behind s.o., teacht sna sála ag duine.
To follow close behind s.o., leanúint sna sála ag duine.
To get behind a tree, dul ar chúl crainn.
To get up behind s.o. (on horse), dul ar cúlóg.
To go behind s.o.'s words, adhmad a bhaint as caint duine; brí (fholaithe) a léamh i gcaint duine.
To go behind a decision, breith a shárú.
Behind it, ar a chúl, a cúl.
To lag behind, bheith ag titim chun deiridh, ag moilliú, ag máingeáil.
To linger behind the others, bheith ag leadrán i ndiaidh na coda eile.
It was behind me, ar mo chúlsa a bhí sé.
To pop sth. behind the door, rud éigin a shacadh ar chúl an dorais.
Aut: To pull out from behind a vehicle, teacht amach le carr a scoitheadh.
Behind the scenes, ar chúl stáitse.
He knows what is going on behind the scenes, tá a fhios aige cad atá ar siúl faoi choim.
To screen oneself behind sth., dul ar scáth ruda,
I was sure I had left it behind, thabharfainn an leabhar go raibh sé fágtha i mo dhiaidh agam.
It was behind thee, ar do chúlsa a bhí sé.
To be behind the times, bheith ar gcúl, seanaimseartha.
You are behind your time, tá tú mall, tar éis ama.
With a boat trailing behind, agus bád aniar ina diaidh.
Blow with no weight behind it, buille gan teannadh.
To whip behind the door, preabadh ar chúl an dorais.
Behind you, ar do chúl, bhur gcúl.