Foclóir Gaeilge–Béarla
Ó Dónaill, 1977
An Foclóir Beag
Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991
English–Irish Dictionary
de Bhaldraithe, 1959
Gramadach
Foghraíocht
anbhuain
ancaire
ancaireacht
anchaoi
anchor
anchroí
anchuid
anchúinse
anchuma
anchumhacht
andána
andóch
andóchas
andóigh
andúchasach
andúil
andúileach
anduine
aneas
anfa
anfais
angadh
anchuid bain3 an iomarca
SAINMHÍNITHE AGUS ABAIRTÍ
SAN FHOCLÓIR BEAG
an chuid tosaigh den cheann; an chuid tosaigh den rud (aghaidh tí, aghaidh aille)
an spiorad nó an chuid inmheánach den duine a chreidtear a mhaireann tar éis a bháis; beatha (thit an t-anam as); brí, fuinneamh (cuir anam ionat féin)
cuid mhór, an-chuid; dúil iomarcach
lán béil; greim; féasrach; an chuid de ghléas ceoil a séidtear tríthi
an chuid den chorp a bhfuil an goile agus na putóga ann; mála (bolg saighead); boilsc (bolg seoil); áit le lasta a chur ann (bolg loinge); lár (bolg an chuain, i mbolg an lae)
an chuid de bhall éadaigh a théann thart ar an muineál
áit a labhraíonn cuid de na daoine Gaeilge agus an chuid eile Béarla de ghnáth
an chuid tosaigh den chorp idir an muineál agus an choim; tosach (brollach léine; i mbrollach an earraigh)
bun, foinse (bunús an chreidimh); rachmas (duine a bhfuil bunús aige); an chuid is mó de (tá bunús na hoibre déanta)
corp an duine seachas an ceann agus na géaga; an chuid de ghúna a chlúdaíonn an chabhail, cabhaileog; (le feithicil, foirgneamh etc.) creatlach, fráma
an chuid lárnach den Aifreann; liosta údaraithe de na naoimh, de leabhair an Bhíobla etc.
an chuid thanaí de rud (caol na láimhe, caol an droma); slat chaol, tuige
péist talún agus an-chuid cos fúithi
an chuid den chorp taobh thuas den mhuineál; meabhair, éirim aigne (fear a bhfuil an-cheann air); ceannaire, taoiseach (ceann teaghlaigh, ceann treora); barr (ceann tairne; ceann staighre, leapa); tús, tosach (ceann báid; chun cinn); deireadh (ceann téide); aonad (ceann amháin, dhá cheann)
leabhar tagartha agus an-chuid eolais ghinearálta ann nó eolas ar ábhair speisialta
an chuid is crua de chorp ainmhí (Is í an chreatlach na cnámha ar fad le chéile)
rud a chaitear thart ar an muineál; an chuid de bhall éadaigh a théann thart ar an muineál, bóna
an chuid de chos an arbhair a fhanann sa talamh tar éis a bhainte; cos arbhair nó féir; feadán caol déanta as páipéar nó plaisteach trína ndiúltar deoch
an chuid den chorp síos ón gcoim ar an dá thaobh lena n-áirítear barr chnámh na leise, cromán
(cois in abairtí áirithe) ceann de na géaga a úsáidtear chun siúil; aon ní cosúil leis seo (cos boird, cos pota); clúdach coise (cos treabhsair); lámh, feac, sáfach (cos spáide, cos scine, cos casúir, cos fuipe); an chuid íochtarach (cos leapa)
an chuid d'fheithicil a oibríonn ar na rothaí chun iad a mhoilliú nó a stopadh
lapa éin nó cait; ordóg portáin; an chuid adharcach de chosa ainmhithe áirithe, ba, capaill, muca etc.
an chuid laistiar de radharc nó de phictiúr, de scéal nó de chúrsa ar bith
an chuid sin den ghramadach a phléann le réimniú agus díochlaonadh focal
críoch (tá deireadh leis an scéal); an chuid dheireanach; an chuid is faide siar (deireadh báid, deireadh cairte); clabhsúr (tá deireadh déanta, ite); tóin duine nó ainmhí
an chuid nó an ceann is measa (díogha na bhfear; díogha gach síne sioc)
an talamh seo uile agus a bhfuil ann agus san aer os a chionn; an chruinne; an saol; cuid den domhan (an domhan thoir, thiar); a lán, an-chuid (rinne sé an domhan oibre; bhí an domhan daoine ann; áthas an domhain)
an méid a fhanann gan ól de dheoch nó gan ithe de bhia, fuíoll nó deasca; aon rud gan mhaith, an chuid is measa de rud
bóthar nó rud mar é thar abhainn nó thar bhóthar eile; stáitse an chaptaein ar long; an chuid chnámhach den tsrón
aghaidh, an chuid den aghaidh os cionn na súl; aghaidh aon ruda, dromchla réidh; tóin (éadan bairille); ceann (éadan boird, dhá éadan an halla)
ráig ghalair a leathann agus a bhuaileann an-chuid daoine
an chuid d'ainmhí, d'eitleán etc., a ghobann uaidh siar; an taobh thiar de dhuine nó de rud (ná bí crochta as m'eireaball; líon eireabaill); íochtar (eireaball cóta, léine)
an rud bog (matáin, etc.) a chlúdaíonn cnámha an duine agus an ainmhí; an chuid de chorp an ainmhí a úsáidtear mar bhia; raimhre (feoil a chur suas, a chailleadh)
duibheagán, an chuid is doimhne (i bhfodhomhain na farraige, na hintinne)
tromlach, an chuid is mó (de rud, d'uimhir etc.)
an chuid de phlanda nó de chrann atá faoi thalamh agus a shúnn bia as an gcré, rúta; bun, foinse (duine uasal ó fhréamh)
an chuid den mhatamaitic a bhaineann le línte, uillinneacha, triantáin, ciorcail etc.
an chuid ramhar den bhainne ar a dheighilt chun cáise (murab ionann agus an meadhg)
miotal comónta as a ndéantar cruach; uirlis nó gléas iarainn (iarann smúdála); an chuid d'uirlis atá déanta d'iarann (iarann rotha, iarann tine)
an réigiún thiar (iarthar Éireann); an chuid thiar, an iargúil (iarthar an tí, sna hiarthar seo); tóin
mórán, an-chuid; éagsúlacht mhór
bruach, ciumhais, an chuid is faide amach (de rud)
an chuid dhaite den tsúil
an chuid dhaite den tsúil, imreasc
an chuid is faide síos de rud, tóin (íochtar coca, in íochtar an ghleanna); bonn (íochtar bróige); sciorta (blús is íochtar); tuaisceart (íochtar na hÉireann)
an chuid ramhar den chos taobh thuas den ghlúin, ceathrú, leis
(láimh in abairtí áirithe) an ghéag ón ngualainn anuas; crobh, an chuid den ghéag ón rosta anuas; páirt (lámh chúnta, lámh a bheith agat i rud); riar, stiúradh (cúram a ghlacadh ar láimh); scil (tá an-lámh aige); obair (rinne sé an-lámh air); comhiarracht (ag obair as láimh a chéile); coinneáil, cosaint (tugadh ar láimh é); cúram (faoi láimh dochtúra); gealltanas (seo mo lámh duit); diúltú (droim láimhe a thabhairt le duine); foréigean, neart (lámh láidir, an lámh uachtair); síniú (cuir do lámh leis sin); peannaireacht, scríobh (is deas an lámh atá aige); biorán (lámha cloig); an chuid de rud a mbeirtear greim air (lámh buicéid, maide rámha); tomhas (le capall) ceithre horlaí, (le hiasc, plandaí etc.) trí cinn
ball bog den chorp taobh thuas den chromán; an chuid bhog den chluas
an chuid is mó, níos mó ná leath an iomláin (de dhaoine); an difear idir an chuid is mó agus is lú de vótaí
cuid mhór; móramh, tromlach, an chuid is mó (mórchuid na ndaoine)
